Rosyjska ustawa dotycząca szampańskich etykiet może wywołać spór o znak towarowy z Francją. Na początku lipca 2021 r. prezydent Rosji Władimir Putin podpisał poprawkę do ustawy federalnej zastrzegającą używanie rosyjskiego określenia szampana – Шампанское (shampanskoye) – dla win musujących produkowanych w Rosji.
Posunięcie Putina wywołało poruszenie wśród francuskich producentów, ponieważ będzie wymagało od nich używania ogólnego terminu „wino musujące” na odwrocie butelek sprzedawanych w Rosji. „Sovietskoïé shampanskoye” to rosyjskie słowo powstałe pod rządami Stalina w latach 20. XX wieku, które opisuje tanie i niskiej jakości wino musujące dostępne w Rosji. Jego metoda produkcji różni się od tej stosowanej we Francji.
Można argumentować, że zobowiązanie francuskich producentów szampana do dodania ogólnego terminu „wino musujące” do etykiet na ich butelkach i uniemożliwienie im używania „shampanskoye” naruszałoby międzynarodowe prawo własności intelektualnej. Można to również uznać za dyskryminację, ponieważ tylko rosyjscy producenci będą mogli używać określenia „szampan” pisanego cyrylicą.
Champagne Committee, stowarzyszenie handlowe reprezentujące interesy francuskich producentów w regionie Szampanii, stwierdziło, że zakaz używania tej chronionej międzynarodowo marki jest „skandaliczny”. W oświadczeniu stowarzyszenia wskazano, że marka „Szampan” jest chroniona w ponad 120 krajach. Nic dziwnego, że posunięcie Putina spotkało się z ostrą krytyką francuskich producentów szampana, którzy są chronieni przepisami dotyczącymi własności intelektualnej ustanowionymi przez Światową Organizację Handlu (WTO). Te zasady – do przestrzegania których Rosja jest zobowiązana – mają dać im silny monopol na używanie ich marki.
Zmiana etykiety będzie kosztować przemysł szampański setki tysięcy euro w celu uzyskania nowego certyfikatu, a także dalszych badań laboratoryjnych, nowych kodów kreskowych i etykiet na butelki. To nie pierwszy raz, kiedy Rosja wprowadziła środki sprzyjające krajowym producentom. W 2014 r. import zagranicznych produktów spożywczych, takich jak sery parmezan i gouda oraz szynka jamón iberico został ograniczony w celu promowania lokalnych producentów. W 2017 r. wprowadzono natomiast ustawę podnoszącą akcyzę na zagraniczne wina musujące.
Minister handlu zagranicznego Francji Franck Riester podniósł możliwość wszczęcia postępowania sądowego przeciwko Rosji w WTO w celu obrony interesów francuskich producentów szampana. Traktat WTO, który chroni marki, wyraźnie zakazuje państwom wprowadzania specjalnych wymogów – takich jak obowiązek tłumaczenia marki na język lokalny – które w sposób nieuzasadniony utrudniłyby używanie takich znaków towarowych.
